بیوشیمی

بیوشیمی

بیوشیمی

بیوشیمی

بسی

:  بیوشیمی متابولیسم  تغذیه                      تعدادواحد: 3 واحد نظری

 

مقطع: کارشناسی پیوسته                                         مدت زمان ارائه: 1 ترم

پیش نیاز : بیوشیمی مقدماتی

مسئول برنامه: بخش بیوشیمی دانشکده پزشکی

                                                             

 

اهداف کلی آموزشی: به منظور فهم اسا سی متابولیسم مولکولهای حیاتی ونحوه تنظیم آنها بوسیله هورمونها وآنزیمهای مختلف درس بیوشیمی متابولیسم آموزش داده می شود. هدف کلی از ارائه این درس آشنائی وآگاهی دانشجویان نسبت به موارد ذیل می باشد.

 

1)  اصول بیوانرژیتیک، قوانین ترمودینامیک و کاربردآنها در واکنشهای حیاتیو              سیستم ها ی زنده، انرژی آزاد، ا نتالپی و انتروپیو رابطه بین آنها و انرژی واکنشهای بیولوژیک، محاسبه    ΔGº ،  تعریف و خواص   uncoupler ،   اصول واکنشهای اکسیداسیون و احیاء، واکنشهای فسفریلاسیون اکسیداتیو، سیستم انتقا ل ا لکترون درمیتوکندری و نحوه تولید ATPو سموم زنجیره تنفسی

 

2) مکانیسم هضم وجذب کربوهیدراتها، آنزیمهای تجزیه کننده دی ساکاریدها وپلی ساکارید ها درروده، واکنشهای مسیر گلیکولیز هوازی وغیر هوازی، آنزیمها و واکنشهای گلیکولیز وگلوکونئوژنز، واکنشهای سیکل کوری ونقش بیولوژیکی آن، متابولیسم گلیکوژن درسلولهای کبدی وما هیچه ها وآنزیمهای مربوطه، سیکل پنتوز فسفات ، متابولیسم گالاکتوز و فروکتوز آنزیمها-کوآنزیمها و واکنشهای کمپلکس پیروات دهیدروژناز، آنزیمها و واکنشهای سیکل کربس ونقش چرخه کربس در سلول ،تفسیر منحنی تحمل گلوکز، محاسبه انرژی تولید  شده از اکسیداسیون گلوکزدرشرایط هوازی وغیر هوازی و اثر هورمونهای انسولین وگلوکاگون رابرروی متابولیسم گلوکز وگلیکوژن

 

3) مکانیسم هضم وجذب چربیها ،اکسیداسیون  چربیها وتنظیم آن،واکنشهای بتا اکسیداسیون ، اکسیداسیون اسیدهای چرب با تعداد فرد کربن، اکسیداسیون اسیدهای چرب غیر اشباع ، واکنشهای مربوط به تشکیل کتون بادیها ومصرف آنها ، کتون بادیها وبیماری دیابت، واکنشهای

بیوسنتز اسیدهای چرب اشباع وغیراشباع ، پروستاگلندینها،  ترومبوکسانهاو لوکو تری این ها، بیوسنتز تری گلیسریدها و انواع فسفولیپیدها(لیستین سفالین فسفاتیدیل گلیسرول و .....)و تنظیم آنها، بیوسنتزانواع اسفنگولیپیدها وکلسترول و تنظیم آن ، بیوسنتزنمکهای صفراوی و اثر هورمونهای انسولین وگلوکاگون برروی متابولیسم چربیها

4) مکانیسم هضم وجذب پروتئینها،  نقش هورمونها ونوروترانسمیترهاوآنزیمهای معده روده وپانکراس در تجزیه پروتئینها، انواع مکانیسمهای جذب اسیدهای آمینه، اختلالات مربوط به جذب و انتقال پروتئینها و اسیدهای آمینه،آنزیمها وواکنشهای مربوط به سنتز وکاتابولیسم انواع اسیدهای آمینه،واکنشهای دآمیناسیون وترانس آمیناسیون ونقش آنزیمها وکوآنزیمهای مربوط به این نوع واکنشها، کاربرد  آنزیمهای ترانس آمیناز درتشخیص بیماریهای قلبی وکبدی، اسید های آمینه گلوکوژنیک وکتوژنیک، ترکیبات حد واسط متابولیکی مهمی که ازبعضی از اسیدهای آمینه مشتق می شوند، ترکیبات نیتروژن دارمهم،  بیماریهای ارثی مربوط به اختلالات ژنتیکی متابولیسم بعضی از اسیدهای آمینه مانند, Albinism, Alkaptonuria,Tyrosinemia, Homocysteinuria, Phenylketonuria      disease, syrup urine  Maple

آنزیمها وواکنشهای مربوط به سنتز اسیدهای آمینه غیرضروری،  سمیت آمونیاک برای سیستم مغزی وراههای سم زدا ئی آن،  متابولیسم اسیدهای آمینه گوگرددار ونقش آنها در پاتوژنز چند نوع از بیماریها، سیکل گلوکز-آلانین، آنزیمها وواکنشهای مربوط به سیکل اوره واختلالات ژنتیکی مربوط  به کمبود بعضی از آنزیمهای این سیکل، نقشهای مختلف گلوتاتیون در انتقال اسیدهای آمینه(سیکل گاماگلوتامیل) و بعنوان یک ترکیب احیاء کننده درسم زدائی داروها ورادیکالهای آزاد.

 

5) واکنشها وآنزیمهای مسیرهای بیوسنتز نوکلئوتیدهای پورینی وپیریمیدینی بصورت         DenovoوSalwage pathway  ونحوه تنظیم واختلالات مربوط به هر کدام از این دو مسیر، تجزیه وکاتابولیسم نوکلئوتیدهای پورینی وپیریمیدینی و اختلالات مربوط به آنها، بیماری نقرس وانواع آن، واکنشها وآنزیمهای مربوط                                                به مراحل   مختلف زونویسی ژنی     (DNA Replication ) ,   نسخه برداری              (RNA Transcription),  وسنتز پروتئین(Protein translation) ونحوه تنظیم هر کدام ا ز این مراحل،  DNA polymerases& RNA polymerases  وانواع آنها ونقش هر کدامیک از آنها،تغییرات پس از زونویسی                                                           ژنــــــــی    (Posttranscriptional modification)  و تغییرات پس ازترجمه               (Posttranslational modification)، نقش داروها وآنتی بیو تیکها درمراحل مختلف مربوط به زونویسی ژنی، نسخه برداری و سنتز پر وتئین.

                                       

  

 

6)  ساختمان پورفیرین وHeme،  واکنشها وآنزیمهای مسیرهای بیوسنتز  انواع پورفیرین هاوHeme ، انواع  Porphyrias ناشی از کمبودهای آنزیمی ونحوه درمان آنها، کاتابولیسم  Heme وایجاد بیلیروبین، متابولیسم و  uptake بیلیروبین توسط کبد، انواع بیلیروبین کانژوگه (Direct) وآزاد (Indirect)، روش ا ندازه گیری آنها واهمییت آنها درتشخیص بالینی انواع بیماریهای یرقان(Jaundice)، انواع بیماریهای یرقان در رابطه با نقائص آنزیمی مربوطه، مکانیسم جذب ودفع آهن وبررسی عوامل موثردرآنها، مکانیسم انتقال وذخیره آهن وبررسی عوامل موثردرآنها، فرمهای ذخیره آهن، کم خونی ناشی ازفقر آهن وعلائم ونحوه درمان آن.

7) تعریف هورمون ودسثه بندی هورمونها بر اساس ساختمان شیمیائی -نوع گیرنده ومکانیسم ترشح، سیستم  Cascade ترشح هورمونها از   CNS تا هورمون نهائی، ساختمان شیمیائی انواع هورمونهای مترشحه از Hypotalamus ونفش بیو شیمیائی آنها ،  ساختمان شیمیائی ونفش بیو شیمیائی انواع هورمونهای مترشحه از                          Anterior  pituitary (  GH  ,ACTH , TSH, FSH, LH و Prolactin) و             Posterior  pituitary ( ADHو Oxytocin)، کم کاری وپر کاری غده هیپوفیز واهمییت بالینی آنها، نفش هورمونهای پلی پپتیدی وپروتئینی - استروئیدی و آمینی در مکانیسمهایSignal transduction  وانواع واسطه های شیمیائی آزاد شده(Calcium,DAG,IP3, CAMP, etc. ) توسط انواع هورمونهای مذکور، ساختمان شیمیائی - نفش بیو شیمیائی- بیوسنتز- ساختمان ونوع گیرنده- مکانیسم عمل- ترشح وغیرفعال شدن هورمونهای مترشحه از پانکراس(انسولین وگلوکاگون ) و قسمت میانی غده فوق کلیه (اپی نفرین ونوراپی نفرین )،انواع دیابت(IDDM, NIDDM  ساختمان شیمیائی - نفش بیو شیمیائی- بیوسنتز- ساختمان ونوع گیرنده - مکانیسم عمل-  ترشح وغیرفعال شدن هورمونهای آمینی مانند (T3, T4)  از   غده تیروئید - سروتونین و ملاتونین ، کم کاری وپر کاری غده تیروئید، ساختمان شیمیائی - نفش بیو شیمیائی- بیوسنتز- ساختمان ونوع گیرنده- مکانیسم عمل-  تنظیم ترشح وغیرفعال شدن هورمونهای استروئیدی مترشحه از کورتکس غده فوق کلیه(کورتیزول وآلدوسترون) وغدد جنسی(پروژسترون، استرادیول وتستوسترون)، نقش سیستم رنین- آنژیوتنسین در بیوسنتز وترشح آلدوسترون وتنطیم فشار خون، نقش هورمونهای جنسی وOral contraceptive در سیستم تولید مثل وباروری،  اختلالات مربوط به افزایش وکاهش هورمونهای استروئیدی مترشحه از کورتکس غده فوق کلیه وهورمونهای جنسی، ساختمان شیمیائی - نفش بیو شیمیائی- بیوسنتز- ساختمان ونوع گیرنده- مکانیسم عمل-  تنظیم ترشح وغیرفعال شدن هورمونهائی که درتنظیم متابولیسم کلسیم وفسفات نقش دارند        (Calcitriol,Calcitonin,Parathyroid hormone) وبررسی  اختلالات مربوطه.

اهداف رفتاری:

 

1) انرژی حیاتی

- ترمودینامیک  و کاربرد اصول بیوانرژیتیک در واکنشهای حیاتی را توضیح دهد.

- قوانین ترمودینامیک را تعریف کرده و کاربرد آنها را در سیستم ها ی زنده بیان کند.

- انرژی آزاد را تعریف کرده و اهمیت آنها را واکنشهای بیوشیمیائی شرح دهد.

- انتالپی و انتروپی را تعریف کند.

- رابطه بین انرژی آزاد ، انتروپی و انتالپی را دانسته و انرژی واکنشهای بیولوژیک را بشناسد.

-                    ΔGº  رامحاسبه کند.

- چربی قهوه ای و uncoupler را تعریف کند و خواص آنها را شرح دهد.

- اصول واکنشهای اکسیداسیون و احیاء را دانسته و اهمیت فیزیولوژیکی آنها را درک کند.

- واکنشهای فسفریلاسیون اکسیداتیورا بشناسد.

- سیستم انتقا ل ا لکترون درمیتوکندری را بشناسد و نحوه تولید ATP در این را سیستم شرح دهد.

- اکسیدازها ، اکسیژنازها را بشناسد و نقش آنها را در سلول بداند.

- سموم زنجیره تنفسی را بشناسد.

- آنزیمهای محافظت کننده در برابر رادیکالهای آزاد  اکسیژنی  را بشناسد.

 

 2) متابولیسم کربوهیدراتها

 

   - مکانیسم هضم وجذب کربوهیدراتها را بداند .

- آنزیمهای تجزیه کننده دی ساکاریدها وپلی ساکارید ها درروده رابشنا سد .

- آنزیمها و واکنشهای گلیکولیز وگلوکونئوژنز در سلول را بشناسد .

- واکنشهای مسیر گلیکولیز هوازی وغیر هوازی را بداند .

- محصولات مسیر گلیکولیز هوازی وغیر هوازی را بداند .

- میزان انرژی تولید شده در مسیر گلیکولیز هوازی وغیر هوازی را بتواند محاسبه کند

- نفش آنزیمهای واکنشهای گلیکولیز رابتوا ند توضیح دهد .

 - اثر هورمونهای انسولین وگلوکاگون را برروی متابولیسم گلوکزبداند .

- واکنشهای سیکل کوری ونقش بیولوژیکی آن را دربدن بیان نماید .

- متابولیسم گلیکوژن اعم از سنتز و تجزیه و تنظیم آن را درسلولهای کبدی وما هیچه ها دانسته وآنزیمهای مربوطه را بشناسد .

- سیکل پنتوز فسفات-آنزیمهای این مسیر و واکنشهائی که منجر به تولیدNADPH وپنتوز واهمیت این سیکل را بداند .

- متابولیسم گالاکتوز و فروکتوز-واکنشهای سنتز وتجزیه وآنزیمهای مربوطه را دانسته   وبیمار یهای ژنتیکی مربوط به کمبود آنزیمهای ایندو مسیر را بشناسد .

- آنزیمها-کوآنزیمها و واکنشهای کمپلکس پیروات دهیدروژناز را بشناسد .

- آنزیمها و واکنشهای سیکل کربس رادرسلول بداند .

- نقش چرخه کربس در سلول رابشناسد .

 -انرژی تولید  شده در سیکل کربس را محاسبه نماید .

- انرژی تولید  شده از اکسیداسیون گلوکز را محاسبه نماید .

- منحنی تحمل گلوکز را تفسیرنماید .

 

3)متابولیسم چربیها واسیدهای چرب

- بتواند مراحل جذب چربیها در روده را شرح داده ونقش آنزیمهاوهورمونهای مربوطه را نام ببرد .

- لیپوپروتئینها وانتقال چربیها را در  خون توضیح دهد .

- سلول چربی و چگونگی کنترل ذخائر چربیآن راشرح دهد

- آنزیمها وواکنشهای اکسیداسیون اسید های چرب اشباع وغیر اشباع وبا تعداد فرد کربن را بشناسد .

- انرژی حاصل ازبتا  اکسیداسیون اسید چرب را محاسبه نماید .

- آنزیمهای مسیر کیتوژنز واهمیت بالینی آن رابداند .

- آنزیمهای سنتز اسید چرب در سلول چربی راشناخته و واکنشهای مربوطه رابداند.

- منشا" استیل کوآ در سیتوپلاسم برای سنتز چربی را بداند و واکنشهای مربوطه را.توضیح دهد .

- کنترل هورمونی روند بیوسنتز وکاتابولیسم اسید های چرب رابیان نماید .

- واکنشهای بیو سنتز تری گلیسریدها- فسفولیپیدها واسفنگولیپیدها را بداند.

- آنزیمها و واکنشهای بیوسنتز کلسترول رادانسته و آنزیمهای مربوطه رابشناسد.

- چگونگی کنترل بیوسنتز کلسترول رابیان کند .

- سنتز املاح صفراوی-کنترل آن ونحوه تشکیل سنگهای صفراوی را شرح دهد

- متابولیسم پروستاگلندینها ولوکوتری ان ها راتوضیح دهد.

 

 

 

 

 

 

4) متابولیسم اسیدهای آمینه وپروتئینها

 - متابولیسم ازت ونقش گلوتامین در جمع آوری وانتقال ازت را تعریف کند.

- مراحل هضم پروتئینها درمعده وروده را شرح داده ونقش آنزیمهای  پروتئولیتیک مربوطه را بداند.

- نقش هورمونهای گاسترین وسکرتین راتجزیه مواد پروتئینی بداند

- علل بیماریهای مربوط به اختلال درهضم وجذب پروتئینها                                     (Celiac disease & Acute pancreatitis)  را بداند  

- نحوه وراههای جذب اسیدهای آمینه از روده را واختلالات ژنتیکی مربوطه را بداند. - راههای متابولیکی اسیدهای آمینه در کبد را شرح دهد .

- ترکیبات ازت دار مهم بیولوژیکی را بشناسد .

- آنزیمها و واکنشهای کاتابولیسم اسیدهای آمینه را شرح دهد .

- نقش ترانس آمینازها وگلوتامات دهدروژناز را در متابولیسم گروه آمینی اسیدهای آمینه بداند.

- اهمییت بالینی اندازه گیری فعالیت  ترانس آمینازهای    ASTوALT سرم درتشخیص بیماریهای قلبی وکبدی را بداند.

- اسیدهای آمینه گلوکوژن وکیتوژن را بشناسد .

- نقائص آنزیمی  مربوط به خطا های وراثتی کاتابولیسم اسیدهای آمینه مانند Albinism Alkaptonuria,Tyrosinemia ,Homocysteinuria, Phenylketonuria      disease, syrup urine  Maple

درمان آنها را بداند .

- آنزیمها و واکنشهای سنتز  اسیدهای آمینه غیر ضروری را بشناسد .

- واکنشهای مربوط به    Detoxification آمونیاک دربافتهای محیطی وسیستم اعصاب مرکزی را بداند.

- سیکل گلوکز آلا نین ونقش آن در اقتصاد ازت وکربن دربدن را بداند .

- آنزیمها و واکنشهای سیکل اوره رابشناسد .

- اهمیت دفع اوره از بدن را بداند .

- بیماریهای ژنتیکی مربوط به سیکل اوره را بشناسد .

- واکشهای وآنزیمهای مربوط به نقش گلوتاتیون دراحیای رادیکالهای آزاد، دفع داروها و انتقال اسیدهای آمینه درسیکل گاما گلوتامیل را بداند.

- کمبودهای آنزیمی  مربوط به سیکل گاما گلوتامیل رابداند.

 

 

 

5 )متابولیسم اسیدهای نوکلئیک وسنتز پروتئین

- واکنشهای کاتابولیسم نو کلئوتیدهای پورینها وپیریمیدینها رادانسته و آنزیمهای مربوطه را بشنا سد. .

- آنزیمها و واکنشهای بیو سنتز نو کلئوتیدهای پورینی وپیریمیدینی به صورت Denovo و Salwage pathway  ونحوه تنظیم آنها رابداند .

- بیماریهای ژنتیکی مربوط به متابولیسم نوکلئوتیدهای پورینی  وبیمازی نقرس را بشناسد - واکنشها وآنزیمهای مربوط به مراحل مختلف زونویسی ژنی  (DNA Replication ) ,   نسخه برداری   (RNA Transcription),  وسنتز پروتئین(Protein translation) ونحوه تنظیم هر کدام ا ز این مراحل را بداند

- انواع DNA polymerases& RNA polymerases  را شناخته ونقش هر کدامیک از آنها رابداند.

- تغییرات پس از زونویسی ژنی (Posttranscriptional modification)  و تغییرات پس ازترجمه   (Posttranslational modification)رابداند.

- نقش داروها وآنتی بیو تیکها درمراحل مختلف مربوط به زونویسی ژنی، نسخه برداری و سنتز پر وتئین را بداند.

 

6)متابولیسم Heme وپورفیرینها

ساختمان پورفیرین وHeme،  واکنشها وآنزیمهای مسیرهای بیوسنتز  انواع پورفیرین هاوHeme- ساختمان Heme  ، پورفیرین وانواع آنرا بشناسد.

- آنزیمها و واکنشهای مسیر بیوسنتز  Heme، پورفیرینها وانواع آنرا  را بداند

- انواع  Porphyrias ناشی از کمبودهای آنزیمی راشناخته ونحوه درمان آنها آنهارا بداند.

- آنزیمها و واکنشهای مسیر کاتابولیسمHemeوتولید بیلیروبین را بداند.

- هیپر بیلیروبینمی ویرقان انسدادی را تعریف نماید

- بیماریهای ژنتیک متابولیسمHemeرا بیان کند .

- بیماریهای حاصل از تجمع بیلی روبین کانژوگه را بیان کند.

- مکانیسم جذب ودفع وانتقال آهن را دانسته و عوامل موثردرآنها رابشناسد.

- فرمهای ذخیره آهن رانام ببرد.

- بیماریهای کم خونی ناشی ازفقر آهن را شناخته و نیزعلائم و نحوه درمان آنها رابداند

 

 

 

 

7)  هورمونها

- مکانیسم عمل هورمونها شامل: گیرنده های دارای خاصیت آنزیمی- گیرنده های  کانال یونی - گیرنده های وابسته به پروتئینهای  Gوگیرنده های هورمونهای استروئیدی رابداند .

- بیوشیمی سیستم هورمونی پستانداران شامل:

- هورمونهای پلی پپتیدی هیپو تالاموس وهیپوفیز وآثار متابولیک انسولین وگلوکاگون راتوضیح دهد .

- ساختمان هورمونهای مشتق از اسیدهای آمینه ( هورمونهای تیروئید-کتکولامین ها –هیستامین وغیره)  - بیو سنتز-آثار متابولیک و نحوه غیر فعال شدن آنها را بداند .

- ساختمان هورمونهای استروئیدی(هورمونهای جنسی وهورمونهای کورتکس غده فوق کلیه) - بیو سنتز-آثار متابولیک و نحوه غیر فعال شدن آنها را بداند. 

- ساختمان هورمونهای تنظیم کننده متابولیسم کلسیم وفسفات(کولکلسیفرول-کلسیتونین –پاراتورمون)- بیو سنتز-آثار متابولیک و نحوه غیر فعال شدن آنها را بداند.

 

روش آموزشی

آموزش به صورت ارائه سخنرانی توسط اساتید با استفاده از اورهد همراه با دادن پلی کپی از مباحث مربوطه به دانشجویان.

 

کل ساعات آموزشی: 68  ساعت

منابع درسی

1-Harper ' s Biochemistry, 2003                                                          

-2-Textbook of Biochemistry with Clinical Correlations, 5th Edition  Thomas M. Devlin                                                              

3- پلی کپی های اساتید

نحوه ارزشیابی

- ارزشیابی بصورت کتبی است

- امتحان کتبی بصورت یک امتحان میان ترم و یک امتحان نهائی و بصورت چند گزینه ای برگزار می شود.

 

نحوه محاسبه نمره

                          20 * مجموع نمرات کسب شده توسط دانشجو دردو امتحان

                                             مجموع نمرات دو امتحان

 

 

درس بیوشیمی عملی طی 12 جلسه آزمایشگاهی برگزار می گردد.

 

- آزمایش عمومی کربوهیدراتها ( مولیش و آنترون )

- آزمایش قندهای احیاء کننده ( بندیکت تالن و بارفود)

- آزمایش اختصاصی برای مشخص منوساکاریدها ( سلیوا نف- بیال و گلوکز اکسیداز)

- آزمایش ید برای تشخیص پلی ساکاریدها

-  شناسائی قند مجهول

- واکنشهای شیمیائی اسیدهای آمینه و پروتئینها ( نین هیدرین + بیوره )

- تشخیص اسیدهای آمینه به روش کروماتوگرافی کاغذی

تعیین نقطه ایزوالکتریک کازئین

- اندازه گیری میزان پروتئین بر اساس روش فتومتری با استفاده از منحنی استاندارد و فرمول اسپکتروفتومتری

- اندازه گیری گلوکز خون

- اندازه گیری اسید اوریک و اوره

- اندازه گیری کراتی نین سرم و ادرار و محاسبه رهائی کراتی نین

- اندازه گیری کلسیم سرم

- اندازه گیری فعالیت ترانس آمینازهای تجزیه ادرار

 

 

- نحوه اجرا : سخنرانی

- نحوه ارزیابی   : ارزیابی کار عملی دانشجویان از طریق سئوال و کوئیز + امتحان تئوری از اصول آزمایشات انجام شده .

 

 

تاریخ آخرین بروزرسانی   :  1386-3-1 10:17   

BodyMaps: دیدن آناتومی بدن انسان به سبک گوگل مپ!

BodyMaps به تازگی کار خود را به صورت بتا شروع کرده
است. این سرویس اینترنتی هدف بلندپروازانه‌ای دارد و می‌خواهد «گوگل مپی» باشد برای
دیدن ساختمان‌های بدن انسان.

 body maps.gif

این سرویس اگر تکامل پیدا کند، کاربرد زیادی پیدا خواهد کرد و می‌تواند از سوی
نویسندگان سایت‌های و وبلاگ‌های پزشکی و هر وب‌گردی برای فهم بهتر ساختمان آناتومیک
بدن انسان مورد استفاده قرار بگیرد. فرضا اگر کسی بخواهد در مورد مغز انسان مطلبی
بنویسد، می‌تواند خیلی راحت نقشه بدن انسان را به صورت توکار
embed
در پست خود قرار دهد:

 

تصور کنید در آینده بتوانید روی هر منطقه بدن انسان زوم کنید و این کار را تا
ابعاد میکروسکوپی ادامه دهید و هم‌زمان اطلاعاتی به صورت مختصر و مفید درباره منطقه
آناتومیک بخوانید یا ساختمان‌های پیچیده بدن انسان را از زوایای مختلف ببیند.

باز کردن / بستن تمام نظرات
  • دل زده

    فروردین ۳م, ۱۳۸۷۱۰:۴۷ ب.ظ

    عالی است! تجسمش هم لذت‌بخش است.

    Reply

  • علیرضا

    فروردین ۴م, ۱۳۸۷۱۱:۲۹ ق.ظ

    جالب بود

    Reply

  • pouya

    فروردین ۴م, ۱۳۸۷۳:۴۰ ب.ظ

    ba salam link site shoma dar weblog ma gharar dade shod lotf konid link ma ra gharar dahid ba tashakor

    Reply

  • بزرگترین هتل آپارتمان مشهد

    فروردین ۵م, ۱۳۸۷۱۲:۲۳ ق.ظ

    سایت بسیار پرکاربردیه همونطور که خودتون فرمودید و هر چی سرعت اتصال بالاتر باشه بهتر می شه استفاده کرد

    با تشکر

    Reply

  • نیکا

    فروردین ۵م, ۱۳۸۷۱:۳۷ ق.ظ

    با سلام و خسته نباشید
    امیدوارم سال پر بار همراه با شادی فراوان پیش رو داشته باشید
    عیدتان مبارک
    این مطلب فوق العاده بود
    رسد آدمی به جایی که به جز خدا نبیند

    Reply

  • احمد مبین

    فروردین ۵م, ۱۳۸۷۹:۵۳ ق.ظ

    با ابراز سلام و خسته نباشید!

    خیلی عالی است!

    متشکرم….

    Reply

  • رسول

    اردیبهشت ۱۴م, ۱۳۸۷۱۱:۳۲ ق.ظ

    سلام فقط می تونم بگم جالب بود

    Reply

  • mohamad

    مرداد ۳م, ۱۳۸۷۱۲:۱۹ ق.ظ

    lotfan bishtar rahnamayi konid mamnon

    Reply

  • حجت

    آبان ۲۵م, ۱۳۸۷۵:۲۵ ب.ظ

    کار نشد نداره

    Reply

  • ایمان

    بهمن ۱۳م, ۱۳۸۷۱۱:۱۲ ق.ظ

    خیلی عالیه
    اگه سرعت بالا بهشه

    Reply

  • فروشگاه اینترنتی فراسی دی

    بهمن ۱۳م, ۱۳۸۷۶:۰۷ ب.ظ

    چه جالب !
    حالا کدوم ماهواره این مپ رو نشون میده !؟!

    Reply

  • محمد حسن الهی

    بهمن ۱۴م, ۱۳۸۷۸:۴۸ ق.ظ

    سلام همت بلند کن که مردان بلند با همت عالی به جایی رسیده اند والسلام

    Reply

  • سارا

    اسفند ۲۳م, ۱۳۸۷۳:۰۸ ب.ظ

    اگر کمک خواستین به من ایمیل بزنین خوراک من اناتومیه

    Reply

    جواد Reply:

    با تشکر

    Reply

    فرهاد Reply:

    یه کم از اینایی که خوراکشون آناتومیه به behnam_beckham8@yahoo.comایمیل بزنن چون شدیدا به کمک در این زمینه محتاجم///.

    Reply

  • جواد

    اسفند ۳۰م, ۱۳۸۷۱:۱۷ ق.ظ

    سلام به شما که واقعا رسالت اطلاع رسانی رو به حد اعلای خودش رسوندید ولی ای کاش اطلسهاتون رنگی بود با تشکر

    Reply

  • فاطمه قطبی

    اردیبهشت ۳م, ۱۳۸۸۱۲:۱۷ ق.ظ

    fبا عرض سلام و خسته نباشید خدمت شما کارکنان گرامی این وب سایت به نظر من آناتومی بدن را با تصاویر خوب وبا نوشته های رسا توضیح دهید تا همه مخاطبان شما این مبحث رو بهتر درک کنند ممنون خداحافظ

    Reply

نظر دهید

- لطف کنید و در کامنت‌هایتان تنها در مورد همین پست مطلب بنویسید، اگر مطلبتان چیز دیگری است، از فرم تماس استفاده کنید.
- لطفا پینگلیش ننویسید.
- برای نمایش یک آواتار از خودتان در وبلاگ من و همچنین دیگر وبلاگ‌ها به سایت گراواتار بروید.

(To type in English, press Ctrl+g)

آناتومی

تازه کردن چاپ
علوم طبیعت > علوم پزشکی (طب) > پزشکی
علوم طبیعت > زیست شناسی > علوم جانوری > آناتومی
(cached)


آناتومی توصیف یا تشریح یک ساختار است، از راه جدا کردن تکه‌های مختلفی که بر هم سوار شده و آن ساختار را ساخته‌اند. واژه آناتومی anatomy از ترکیب پیشوند ana به معنای up (به مفهوم بر بالای هم سوار شده و ساخته شده و کالبد) با واژه یونانی temnenin به معنای (بریدن و قطعه قطعه کردن) بدست آمده است. و همان مفهوم از هم جدا کردن، اجزای یک کالبد را می‌دهد. آناتومی (کالبد شناسی) انسان human anantomy عبارتست از مطالعه ساختارهایی که تن (کالبد) انسان را تشکیل می‌دهند.




تصویر

مقدمه

در بیان آناتومی گفته می‌شود که مطالعه ساختار بدن انسان است. البته بیشتر آناتومیستها این را قبول ندارند چرا که آنان بیان می‌کنند این تعریف بدون در نظر گرفتن اعمال مربوط به قسمتهای مختلف بدن است. بنابراین معنی دقیق آناتومی عبارتست از مطالعه ساختمان بدن و ربط آن به اعمال قسمتهای مختلف آن ساختمان. در بررسی آناتومی ، چنانچه بررسی با چشم غیر مسلح صورت گیرد آن را کالبد شناسی درشت بین (macroanatomy) گویند.

با کمک میکروسکوپ انجام گیرد، آن را کالبد شناسی ریزبین (microanatomy) یا بافت شناسی (histology) گویند. بالاخره شناسایی بدن انسان در دوره جنینی ، جنین شناسی یا رویان شناسی embryology نامیده می‌ شود. ولی واژه آناتومی یا کالبد شناسی ، در زبان فارسی ، بیشتر بیان کننده همان ماکروآناتومی است. بررسی عملی بدن انسان که روی جسد انجام می‌گیرد، کالبد شکافی یا تشریح خوانده می‌شود.

تاریخچه

اولین مطالعات مربوط به آناتومی ، توسط وسالیوس که یک آناتومیست فلمنگی قرن شانزدهم می‌باشد صورت گرفت. او توانست طرحهایی از قسمتهای مختلف بدن ، با چشم غیر مسلح رسم کند.



تصویر

انواع آناتومی

امروزه آناتومی با یک صفت استفاده می‌شود که شاخه خاصی از آناتومی را بیان می‌کند.


  • آناتومی عملی: بطور معمول از شناخت و درمان کلینیکی استفاده می‌شود مثل استفاده از علم آناتومی در اجرای یک آزمایش فیزیکی بر روی بدن.

  • آناتومی کلینیکی: مطالعه آناتومی وابسته به عمل دارو.

  • آناتومی مقایسه‌ای: مطالعه آناتومی ارگانیسمهای مختلف با کشیدن شباهتها و تفاوتها در رابطه با ساختار و عملکرد.

  • آناتومی عرضی: آناتومی‌ای که بدن را در خلاف جهت طرح بدن بررسی می‌کند.

  • آناتومی تکامل: مطالعه فرایندهای زیستی از لقاح تا تشکیل یک انسان بالغ. جنین شناسی نوعی از این است که بطور گسترده در رابطه با فرایندهای تکاملی که قبل از تولد اتفاق می‌افتد درگیر است.

  • آناتومی ماکروسکوپیک: مطالعه آناتومی با چشم غیر مسلح بر روی برشهایی از قسمتهای مختلف بدن.

  • آناتومی میکروسکوپیک: مطالعه آناتومی با استفاده از میکروسکوپ نوری ، همچنین از میکروسکوپ الکترونی اسکن کننده نیز استفاده شده و قسمتهای کوچکتر از حد سلول را مطالعه می‌کنند.

  • آناتومی اعصاب: مطالعه سیستم عصبی مرکزی و محیطی.

  • آناتومی رادیوگرافیک: مطالعه آناتومی براساس تکنیکهای تصویرسازی مثلا تصویر برداری ، سی تی اسکن و اولتراسونوگرافی.




تصویر

  • آناتومی منطقه‌ای: مطالعه آناتومی یک قسمت خاصی از بدن مثل قفسه سینه در این نوع همزمان همه سیستمهای زیستی مثل اسکلتی ، گردش خون و... و ارتباطات اعمال سیستمهای مختلف باهم و بطور همزمان در یک قسمت خاص از بدن مطالعه می‌شود.

  • آناتومی سطحی: آناتومی که مطالعه بر سطح خارجی بدن دارد که بخصوص در شناسایی و درمان مشکل کلینیکی مهم می‌باشد.

  • آناتومی مربوط به عمل جراحی: اجرا و مطالعه آناتومی بطوری که مربوط می‌شود به عمل جراحی که هدف آن ممکن است شناسایی یا درمان باشد.

  • آناتومی سیستمیک: مطالعه آناتومی بوسیله سیستمهای زیستی مثلا سیستم ماهیچه‌ای ، اسکلتی ، گردش خون و .. در این نوع یک سیستم زیستی بطور منفرد در کل بدن مطالعه می‌شود.

کاربردهای آناتومی

  • مقایسه آناتومی طبیعی یک انسان طبیعی با یک انسان بیمار و ارجاع بیماری به محل خاصی از بدن.

  • بررسی کلیه مراحل تکامل از زیگوت تا انسان بالغ.

  • استفاده از آناتومی در رده بندی موجودات مختلف.

  • استفاده از آناتومی در تعیین جنسیت جنین و ناهنجاریهای آن در سیستمهای مختلف.



تصویر

آناتومی کالبدشناسی

یک شاخه از آناتومی به نام کالبد شناسی توصیفی می‌باشد که در آن بدن انسان را از جهت دارا بودن اعمال مشخصی به دستگاههای جداگانه تقسیم می‌کنند که با همدیگر ارتباط دارند. این دستگاهها به سه دسته عمده طبقه بندی می‌شوند.
  1. دستگاههای ارتباطی: دستگاههای ارتباطی عبارتند از: دستگاه حرکتی (استخوانها ، مفاصل ، عضلات)، دستگاه عصبی و دستگاه حواس.

  2. دستگاههای تغذیه‌ای: این دستگاهها ، نیز شامل چند دستگاه است که عبارتند از: دستگاههای گوارش ، گردش خون ، تنفس ، ادراری و غدد مربوط به آنها.

  3. دستگاههای تولید مثلی: این دستگاهها ، شامل دستگاه تناسلی مرد و زن می‌باشد که هر یک از یک عضو اصلی به نام بیضه (در مرد) و تخمدان (در زن) بوجود آمده‌اند. که سلولهای مخصوص تناسلی (اسپروماتوزوئید و اوول) را تولید می کند و نیز تعدادی مجاری و غدد وابسته که حرکات و ترکیب و رشد سلولهای مذکور را میسر می‌سازند.

دیدکلی

چربیها یا لیپیدها ترکیبات آلی غیر محلول در آب هستند که می‌توان آنها را بوسیله حلالهای غیر قطبی نظیر کلروفرم ، اتر و بنزن از سلولها استخراج کرد. لیپیدها استرهای یک یا چند اسید با الکلها می‌باشند. بعضی از لیپیدها در ساختمان دیواره و غشای سلولی شرکت داشته و برخی دیگر ماده ذخیره‌ای انرژی‌زا را در داخل سلول تشکیل می‌دهند. اسیدهای چرب به صورت آزاد به مقدار ناچیزی در بافتها دیده می‌شوند.



img/daneshnameh_up/f/f2/L.5.png

ساختمان اسیدهای چرب

تاکنون بیش از هفتاد اسید چرب از نسوج گوناگون جدا کرده‌اند که همگی دارای زنجیره هیدروکربنی طولانی با یک عامل کربوکسیل انتهایی هستند. بعضی از آنها اشباع شده و برخی دارای یک ، دو یا سه پیوند دوگانه هستند و گروهی در زنجیر خود دارای شاخه‌های جانبی نیز می‌باشند. تعداد کربنها در اسیدهای چرب به استثنای چند مورد ، همیشه زوج است و احتمالا علت زوج بودن آسان تر بودن سنتز آنها در نزد جانداران است. فرمول کلی اسیدهای چرب CH3-(CH2)n-COOH است که n از صفر تا 30 الی 40 تغییر می‌کند.

خواص اسیدهای چرب

اسیدهای چرب غیر اشباع دارای نقطه ذوب پایین‌تری نسبت به اسیدهای چرب اشباع هستند و هر چه تعداد کربن اسید چرب بیشتر شود، نقطه ذوب بالاتر می‌رود. پیوند دوگانه در اسیدهای غیر اشباع بیشتر بین کربن 9 و 10 بوده و این پیوند دوگانه تقریبا در تمامی اسیدهای چرب غیر اشباع طبیعی در وضعیت ایزومر هندسی سیس (Cis) است. اسیدهای چرب با زنجیر طویل در آب غیر محلول هستند. ولی در قلیایی محلول‌اند و تشکیل صابون سدیم یا صابون پتاسیم می‌دهند. اسیدهای چرب غیر اشباع به سهولت اکسید می‌شوند. تند شدن چربیها بر اثر اکسید شدن و ایجاد عوامل اسیدی و آلدئیدی در چربیها است.

ساختمان و خواص انواع چربیها

چربیهای خنثی (آسیل گلیسرولها)

ترکیب اسید چرب و گلیسرول را آسیل گلیسرول یا گلیسرید می‌نامند. گلیسرول الکلی است که بیش از سایر الکلها در ساختمان لیپیدها دیده می‌شود و دارای 2 عامل الکلی نوع اول و یک عامل الکلی نوع دوم است. برحسب آن که یک ، دو یا سه اسید چرب با عوامل الکلی گلیسرول ترکیب شده باشد، به ترتیب مونو ، دی و تری آسیل گلیسرول بدست می‌آید. نقطه ذوب چربیها خنثی بستگی به نقطه ذوب اسید چرب ترکیبی آنها دارد. تری آسیلها در آب نسبتا نامحلول بوده و تشکیل میسلهای کامل نمی‌دهند. در حالی که دی آسیل گلیسرولها که تا حدودی قابل یونیزه شدن هستند، به سهولت تشکیل میسل می‌دهند.

فسفو گلیسریدها

این لیپیدها که به نام گلیسرول فسفاتید نیز موسومند، بیشتر در غشاهای سلولی وجود دارند و فقط به مقدار خیلی جزئی در چربیهای ذخیره‌ای یافت می‌شوند. الکل این لیپیدها گلیسرول است که یکی از عوامل الکلی نوع اول آن توسط اسید فسفریک استریفیه شده است. تمام فسفر گلیسریدها دارای یک انتهای قطبی و دو انتهای طویل غیر قطبی می‌باشند و به این جهت آنها را لیپیدهای قطبی یا آمفی پاتیک گویند.

پلاسمالوژنها

یک گروه فرعی از فسفر گلیسریدها هستند که در آنها به جای یک مولکول اسید چرب یک آلدئید چرب قرار گرفته است. این ترکیبات در غشای سلولهای عضلانی و عصبی فراوانند.

اسفنگو لیپیدها

اینها در غشای سلولهای گیاهی و سلولهای حیوانی و در بافتهای عصبی و مغز به مقدار فراوان وجود دارند. این ترکیبات در اثر هیدرولیز ایجاد یک مولکول اسید چرب و یک مولکول الکل آمینه غیر اشباع به نام اسفنگوزین می‌کنند. در اسفنگو لیپیدها گلیسرول وجود ندارد. ترکیب اسفنگوزین و اسید چرب را سرامید گویند. اسفنگو میلین ترکیب سرامید با فسفو کلین می‌باشد که فراوان‌ترین اسفنگو لیپیدها است.

گلیکو لیپیدها

این ترکیبات دارای یک انتهای قطبی هیدروفیل (آبدوست) قندی می‌باشند. برخی شامل اسفنگوزین و برخی دیگر شامل گلیسرول هستند. قندهای آن شامل D- گلوکز و D- گالاکتوز است. گانگلیوزیدها ترکیبات دیگری از دسته گلیکو لیپیدها هستند. این ترکیبات عبارتند از گلیکو اسفنگو لیپیدهایی که دارای انتهای قطبی متشکل از قندهای مرکب نظیر اوزامین و اسید سیالیک می‌باشند. این ترکیبات در غشای سلولی بویژه در سلولهای عصبی زیاد دیده می‌شوند.



img/daneshnameh_up/b/b6/L.3.jpg

سربروزیدها

این ترکیبات را می‌توان در گروه گلیکو لیپیدها و یا اسفنگو لیپیدها طبقه بندی کرد. زیرا دارای قند و اسفنگوزین هستند. این دسته از لیپید بیشتر در غشای سلولهای عصبی بویژه در غلاف میلین و همچنین در گویچه‌های قرمز خون ، گویچه‌های سفید خون و اسپرم دیده می‌شوند.

مومها

مومها از نظر ساختمانی و خواص ، شبیه آسیل گلیسرولها هستند. ولی الکلهای آنها دارای زنجیره کربنی طویل هستند که تنها شامل یک عامل الکل می‌باشند. این ترکیبات در غشای محافظ پوست ، پر و جدار برگها و بعضی میوه‌ها و پوسته خارجی بیشتر حشرات دیده می‌شوند.

لیپیدهایی که صابونی نمی‌شوند

لیپیدهایی که تاکنون مورد بحث قرار گرفتند قابل صابونی شدن بوده یعنی با قلیاییها و در اثر حرارت ایجاد صابون می‌کنند. در سلولها مقدار کمتری از نوع دیگر چربیها موجودند که غیر قابل صابون شدن هستند. دو گروه اصلی از این لیپیدها یکی استروئیدها و دیگری ترپنها هستند.
  • استروئیدها: ساختار استروئیدها از سه حلقه شش ضلعی فنانترن و یک حلقه پنج ضلعی هستند. از میان مهم‌ترین استروئیدهایی که در طبیعت دیده می‌شوند، اسیدهای صفراوی ، هورمونهای جنسی ، هورومونهای قسمت قشری غدد فوق کلیوی و ویتامین D و کلسترول را می‌توان نام برد. استروئیدها به مقدار بسیار کم در سلولها موجودند و فقط یک نوع آنها که بطور کلی استرول نامیده می‌شود، بسیار فراوان است. کلسترول فراوان‌ترین نوع استرولها در بافتهای حیوانی است. کلسترول در گیاهان دیده نمی‌شود. استرول موجود در گیاهان به نام فیتوسترولها مشهورند. قارچها و مخمرها حاوی استرولهایی به نام میکو استرول هستند. در این دسته ارگوسترول را می‌توان نام برد که به ویتامین D تبدیل می‌شود.

  • ترپنها: به مقدار جزیی در سلولها وجود دارند. ترپن ممکن است دارای ساختمان خطی یا حلقوی باشد. ویتامین A ، کاروتنها ، بیشتر اسانسها و ویتامین E و ویتامین K از ترپنها مشتق می‌شوند.

لیپو پروتئینها

لیپیدهای قطبی با پروتئینهای خاصی ترکیب شده و لیپید پروتئینها را می‌سازند. مانند لیپو پروتئینهای پلاسمای خون که نقش حامل مواد مختلف را دارا می‌باشند. برخی لیپیو پروتئینها دارای لیپیدهای خنثی مانند گلیسرول و آسترهای آن هستند. این ترکیبات وسیله انتقال چربیها از روده کوچک به کبد به بافت چربی و دیگر بافتها هستند. طبقه بندی لیپو پروتئینها بر مبنای وزن مخصوص آنها انجام می‌گیرد.

پروستا گلاندینها

این ترکیبات که برای نخستین بار در مایع منی و غده پروستات یافت شدند، از یک اسید چرب غیر اشباعی 20 کربنه به نام اسید آراشیدونیک مشتق شده‌اند. این ترکیبات انواع مختلفی دارند که تاکنون متجاوز از 14 نوع پروستاگلاندین در مایع منی انسان و تعداد دیگری در سایر بافتها یافت شده است. پروستاگلاندینهای گروه E ، گروه F و گروه A و B نمونه این ترکیبات هستند. پروستاگلاندینها دارای اثرات فیزیولوژیک مختلفی مانند کاهش فشار خون ، تنظیم عبور یونهای مختلف از غشای سیناپسهای عصبی و خنثی سازی اثر برخی هورمونها می‌باشند.

میسلها

لیپیدهای قطبی مانند اسیدهای چرب ساده و صابونها در محلولهای آبگون پخش شده و میسلها را بوجود می‌آورند که در آنها انتهای هیدروکربنی چون آبگریزند (هیدروفوب) از محلول آبگون رانده شده و ایجاد یک فاز آبگریز داخلی می‌کند و در نتیجه انتهای آب دوست (هیدروفیل) آنها به طرف خارج گرایش می‌یابد. تری آسیل گلیسرولها و کلسترول خود به خود تشکیل میسل نداده ولی در ساختمان مسیلی وارد شده و میسلهای مخلوط را می‌سازند. میسلها ممکن است تک لایه یا دو لایه باشند.



img/daneshnameh_up/8/8a/L.6.png